بدمینتون (Badminton)
ریشه ورزش بدمینتون امروزی از کشور هندوستان اغاز شده است. از بازیای که آنها به نام «Poona» انجام میدادند. این بازی که رقابتی زیبا در هند بود توسط افسران ارتش انگلستان، از هندوستان به کشورشان انتقال داده شد. در قرن پنجم در چین بازی ای به نام (TI-JIAN-ZI) وجود داشت که در ان به توپی در هوا ضربه می زدند. در حدود سال 1600 مردم در اروپا بازی به نام «jeu de Volant» را با استفاده از یک راکت انجام می دادند. زمانی که افسران انگلیسی در هندوستان مستقر شدند. این بازی را با انجام تغییراتی در بازی انگلیسی battledore and shuttlecock ابداع کردند و چون به طور عمده توسط افسران مستقر در شهر Poona بازی می شد. به این نام شهرت پیدا کرد و خیلی زود از ان یک رقابت ورزشی ساخته شد و ان ها در اوایل سال 1870 ان را همراه با وسابل و تجهیزات لازم به کشورشان معرفی کردند.
یک دوک انگلیسی رسماً این بازی را به انگلستان معرفی کرد. در سال 1873، با برگزاری یک مهمانی در محل زندگی خود (Badminton) ترتیب برگزاری بازی «پونا» را داد و این بازی از همانجا توجه سایرین را جلب کرد و میان طبقه مرفه جامعه انگلستان شناخته شد و از آنجا گسترش یافت. آنها بازی جدید را به نام محل زندگی دوک «بدمینتون» نامیدند.
ثبت قوانین بدمینتون
نخستین بار قوانین این بازی در سال 1877 نوشته شد و طی چند سال شکل زمین بازی تغییراتی کرد تا اینکه در سال 1901 زمین رسمی بدمینتون، به شکل مستطیل فعلی، تثبیت شد. باشگاههای ورزشی بدمینتون کمکم در سرتاسر انگلستان شروع به کار کردند. تا سال 1893 این بازی تا اندازهای پیشرفت کرد که 14 باشگاه برای ساختن یک اتحادیه به هم ملحق شدند. سپس وقتی کشورهای بیشتری فدراسیونهای خود را راهاندازی کردند، این نام به «انجمن بدمینتون انگلستان» تغییر پیدا کرد. در آن زمان این انجمن یا اتحادیه، قوانین مشخص و معینی را برای این بازی تدوین و نخستین و با ارزشترین مسابقات بدمینتون، که در خود انگلیس و بین ورزشکاران آنجا بود، را برگزار کرد.
با گسترش این ورزش در میان سایر کشورها، نیاز به وجود تشکیلات بینالمللی برای این ورزش احساس شد.فدراسیون جهانی بدمینتون (BWF) در سال 1934 تأسیس شد و در حال حاضر اداره مرکزی آن در (کنت) انگلستان است. این 9 کشور نیز نخستین بانیان و اعضای این اتحادیه بهشمار میروند: کانادا، دانمارک، انگلستان، فرانسه، ایرلند، هلند، نیوزلند، اسکاتلند، ولز. امروزه در BWF بیش از 150 کشور عضویت دارند.
بازی کودکانه: بازی «پونا» از بازیهای کودکانه دیگری آغاز شد. آن بازیها براساس مدت زمان ضربه زدن هر گروه بر شیئی، بدون برخورد آن به زمین، توسط اسبابی شبیه چوگان یا شیئی پارو شکل انجام میشد. این بازی مشارکتی و نه رقابتی، در اصل بدون وجود تور انجام میشد، و توپ مورد استفاده را «پرنده» مینامیدند چون بیشتر مواقع از پر ساخته شده بود امروزه به آن «ععلیف شاتل کاک» و «توپ بدمینتون» نیز میگویند.
فدراسیون بین المللی بدمینتون در 1934 با حضور 9 فدراسیون تأسیس شد.
یک بازی ساده اما جذاب
هر شخصی میتواند به کمک یک راکت سبکوزن بدمینتون و ضربه زدن به توپی از روی تور، از این بازی لذت بخش استفاده کند. این بازی سریعترین بازی انجام شده با راکت است. یک ضربه محکم به توپ باعث میشود که توپ با سرعت تقریبی 300 کیلومتر در ساعت حرکت کند و در سطوح حرفهای و بالای آن نیاز به سرعت، عکسالعمل، استراتژی و قدرت زیاد بازیکن دارد. چرا که بازیکن برجسته این رقابت حتی تا 2 کیلومتر را طی یک مسابقه در زمین میدود.
مسابقات بیشتری در کشورهای مختلف دنیا با الهام از انگلستان شکل گرفت، جام “Thomas” یکی از این رقابتها بود که نخست وارد این عرصه شد. «جورج توماس» یک تنیسور انگلیسی بود که به سوی بدمینتون کشیده شد و طی 24 سال، در 90 مسابقه عنوان کسب کرد. او همچنین نخستین رئیس فدراسیون جهانی بدمینتون بود. در سال 1949 جام توماس به عنوان مسابقه جهانی بدمینتون مردان (مانند جام Devis در تنیس) معرفی شد. در سال 1956 نیز رقابتهای جام “UBER” برای زنان خلق شد. «Betty uber» انگلیسی یک بازیکن برجسته در بدمینتون دونفره جایزه آن را اهدا کرد. در ابتدا این مسابقات هر 3 سال یکبار انجام میشد. امروزه بازیکنان برجسته این رشته ورزشی برای جوایز مالی با هم در سرتاسر دنیا رقابت میکنند.
بدمینتون کشور های اسیایی
اگرچه بدمینتون در انگلستان متولد شد اما آسیاییها بدمینتون را از آن خود کردند. چین و اندونزی دو کشوری هستند که مقتدرانه در مسابقات بینالمللی این رشته شرکت میکنند و مسابقات این رشته مردم زیادی را متوجه خود میکند. این دو کشور، مجموعاً بهطور اعجابانگیزی تا کنون 70 درصد از مسابقات IBF را برنده شدهاند و در 23 مسابقه (جام توماس)، همواره آسیاییها برنده بودهاند. در جام UBER نیز، آسیاییها آخرین 15 عنوان برتر جهان را از آن خود کردهاند؛ و از میان 61 مدال اهدا شده در مسابقات المپیک این رشته، آسیاییها 54 عدد آن را تصاحب کردهاند! تعداد تماشاگران در مسابقات مهم، به پانزده هزار نفر هم رسیدهاست.
بعد از آسیاییها، ورزشکاران اسکاندیناوی، بدمینتون را با قدرت و سرعت خوبی بازی میکنند. کانادا، دانمارک، انگلستان، فرانسه، ایرلند، هلند، زلاندنو، اسکاتلند و ولز اعضای اولیه این فدراسیون بودند. امروزه تعداد اعضا به 147 عدد رسیدهاست.
بدمینتون در ایران، برای اولین بار توسط کارکنان شرکت نفت انگلستان و در شهر مسجد سلیمان اجرا شد، اولین تیم ملی ایران هم در بازیهای آسیایی تهران، در سال 1974 شرکت نمود که در بین 12 تیم، در رتبه هشتم قرار گرفت.
بدمینتون از سال 1992، در المپیک بارسلون به بازیهای المپیک اضافه شد. پس از آن بود که به میزان اعتبار این ورزش در کشورهای آسیایی مثل چین، کره، اندونزی، مالزی افزوده شد. این پدیده مقارن با پیشرفت این ورزش در انگلستان و کشورهای اسکاندیناوی بود.
در یونان بدمینتون در سال 1980 وارد شد. در آغاز این ورزش توسط دانشجویان دانشگاه دموکریتوس در تریس انجام شد. در سال 1992 فدراسیون هلنی بدمینتون با حضور 6 باشگاه ورزشی تأسیس گردید. امروزه 3500 ورزشکار در قالب 40 باشگاه در سراسر یونان به ورزش بدمینتون میپردازند.
در یونان ورزش بدمینتون به شکل قابل توجهی رو به رشد است. در سال 1995 تنها 9 بازیکن رسمی در یونان وجود داشت درحالیکه تعداد آن امروزه به 3500 نفر میرسد.
در حین بازی های المپیک تابستانی 2004 پیشبینی میشد که مسابقات بدمینتون با استقبال خوبی مواجه شود.
نحوه بازی
بدمینتون توسط 2 یا 4 بازیکن انجام میشود؛ و در این المپیک پدیده جالب توجه این است که در یکی از رشتهها در یک تیم دو نفره یک مرد و یک زن حضور دارند و با تیم مقابل به همین شکل به رقابت میپردازند.
نحوه بازی بدین صورت است که بازیکنان به کمک راکت، توپ را به سمت زمین حریف میفرستند و سعی میکنند آن را در محوطه مشخص به زمین برسانند. برنده بازی تیمی است که دو گیم بیست و یک امتیازی را برنده شود. در انفرادی زنان هم هر کدام از گیمها بیست و یک امتیاز است.
قوانین بازی بدمینتون
زمین بازی
زمین بازی بدمینتون به شکل مستطیل میباشد و با خطوطی به عرض 40 میلی متر کشیده میشود. خطوط زمین باید به سادگی قابل تشخیص بوده و بهتر است به رنگ سفید یا زرد کشیده شود. طول زمین 13/40 متر – عرض زمین دو نفره 6/10 متر – عرض زمین یکنفره 5/18 متر میباشد. کلیه این خطوط جزو زمین محسوب میشود. ارتفاع تور 1/55 متر در محل پایهها (گوشههای تور) و 1/524 متر در مرکز تور میباشد.
توپ
توپ بدمینتون از مواد طبیعی یا مصنوعی ساخته میشود. سر آن باید از جنس چوب پنبه که لایه چرمی دارد باشد. توپ چرمی باید دارای 16 پرک باشد که به پایه وصل میشوند که بیشتر از بالهای سمت چپ غاز برای ساخت این توپها استفاده میشود. وزن توپ باید بین 4/7 گرم تا 5/5 گرم باشد.
فضای بالای زمین
در بازیهای بینالمللی، حداقل ارتفاع زمین تا سقف، برای تمام سطح زمین بازی، برابر با 12 متر و اندازه استاندارد در بازیهای باشگاهی 9/14 متر میباشد. سراسر فضای بالای زمین بدون هیچ گونه ساختار اضافی بوده، و موانع مزاحمی همچون ساختارهای نور پردازی در آن وجود ندارد.
پس زمینه و نور پردازی
برای راحت دیده شدن توپ بدمینتون، دو طرف پایانی زمین نباید به رنگ سفید باشد. حداقل درجه نورپردازی 1000 لوکس، پیشنهاد میشود، که سبب ایجاد نور یکپارچه در فضای زمین بازی میگردد نباید نور مستقیم، در روبروی ورزشکار یا بالای زمین قرار بگیرد. مکان مناسب جهت روشنایی، در دو طرف طول زمین بدمینتون میباشد. همچنین تمامی نورهای مستقیم آفتاب یا نور روز باید از بین برود.
راکت
راکت بدمینتون معمولاً از جنس فلزی میباشد. راکت از قسمتهای: دسته – میله(شَفت) – گلو یا سه راهی – صفحه راکت (سَر راکت – فِریم دور) تشکیل شدهاست.
امتیازات گیم
هر نفر 2 گیم از کل 3 گیم بازی را ببرد، برنده بازی است.
برنده یک گیم طرفی خواهد بود که زودتر به امتیاز 21 برسد طرفی که برنده رالی باشد یک امتیاز به امتیازاتش اضافه خواهد شد اگر امتیازات برابر 20 شد هر طرفی که دو امتیاز متوالی و پشت سر هم را دریافت کند برنده گیم محسوب میشود اگر امتیازات به برابر 29 برسد طرفی که زودتر امتیاز 30 را کسب کند برنده گیم محسوب میشود. طرفی که برنده گیم باشد اولین زننده سرویس در گیم بعد خواهد بود.
بازیکنان بایستی در موارد زیر، زمین خود را عوض کنند:
-
پایان گیم اول
-
پیش از شروع گیم سوم
-
در صورت تساوی 1-1، در گیم سوم در امتیاز 11 تعویض زمین صورت میگیرد.
سرویس
زننده و گیرنده سرویس باید به صورت مورب در داخل محوطه سرویس و بدون تماس با خطوط محوطه سرویس قرار گیرند. از لحظه شروع سرویس تا پایان اجرای ضربه باید قسمتی از هر دو پای بازیکن در حالتی ثابت با زمین تماس داشته باشد. راکت زننده سرویس باید اولین را به پایه (کله- سر ) توپ بزند. هنگام برخورد توپ با راکت زننده سرویس تمام توپ باید از کمر سرویس زننده پایینتر باشد. میله راکت زننده سرویس از لحظه زدن ضربه به توپ باید به طرف پایین امتداد داشته باشد. هنگام زدن سرویس اگر توپ با راکت زننده سرویس برخورد نکند خطا محسوب میشود. زننده سرویس نباید قبل از آمادگی کامل گیرنده سرویس اقدام به زدن سرویس کند. در بازیهای یکنفره، تا زمانی که زننده سرویس امتیازی کسب نکند یا اینکه امتیاز او در آن گیم زوج باشد زننده و گیرنده سرویس باید در زمین سمت راست قرار گیرند و چنانچه که امتیاز زننده سرویس در آن گیم فرد باشد بازیکنان موظفند در سمت چپ زمین برای زدن سرویس و دریافت اقدام نمایند. اگر دریافتکننده سرویس مرتکب خطا شد یا توپ در زمین وی متوقف شود زننده سرویس یک امتیاز کسب میکند و از طرف دیگر زمین اقدام به زدن سرویس بعدی میکند. اگر زننده سرویس مرتکب خطایی شود یا اینکه توپ در زمین وی متوقف شود زننده سرویس حق زدن سرویس را از دست میدهد و آنگاه گیرنده سرویس حق زدن سرویس را به دست میآورد.
بازی های دو نفره
هنگام شروع گیم باید از قسمت راست زمین اقدام به زدن سرویس نماید. فقط سرویس گیرنده حق برگشت سرویس را دارد در صورتی که توپ به همبازی گیرنده سرویس برخورد کند یا ضربهای به توپ وارد کند خطا محسوب میشود و در این صورت به زننده سرویس یک امتیاز تعلق میگیرد،
پس از برگشت سرویس توسط دریافتکننده هر یک از بازیکنان میتوانند به توپ ضربه بزنند. . (پس از پایان هر گیم و در شروع گیم بعد میتوان جای نفرات را عوض کرد). این هم باید اضافه کرد که در بازی دوبل یا دو نفره سرویس بلند تا انتهای زمین نیست و تا خط جلوتر از آن است و اگر توپ در مستطیل انتهای زمین فرود بیاید امتیاز برای حریف است.
خطا های محوطه سرویس
- سرویس را خارج از نوبت زده یا دریافت کرده باشد.
- سرویس را از زمین اشتباه زده یا دریافت کرده باشد.
- در صورتیکه اشتباه محوطه سرویس معلوم شد، اشتباه اصلاح میشود ولی امتیازات کسب شده همچنان باقی خواهد ماند.
خطا های بازی بدمینتون
موارد زیر خطا محسوب میشود:
- اگر سرویس صحیح زده نشود.
- اگر توپ در هنگام بازی خارج از محوطه زمین بازی فرود آید.
- از داخل بازدید تور عبور کند.
- از تور عبور نکند. (قبل از عبور از تور بیفتد)
- به سقف یا دیوارهای دور زمین برخورد کند.
- به بدن یا لباس بازیکن برخورد کند یا در اطراف زمین به هر شیء یا فردی تماس پیدا کند.
- اگر به توپ در زمین حریف ضربه زده شود.
- برخورد لباس یا راکت به تور و نگهدارندههای آن (پایه)
- زمانی که توپ در حال عبور از بالای تور است مانع ضربه زدن حریف شود.
- در طول بازی، بازیکن بهطور عمد تمرکز حریف خود را بهم بزند. (مثل ایجاد سر و صدا و حرکات غیرعادی و خصمانه)
- در حین بازی، گرفتن توپ با راکت و با کمی مکث به آن ضربه زده شود. (حمل شود)
- توسط بازیکن دو بار ضربه زده شود.
- برای هر اتفاق پیشبینی نشده یا تصادفی به جا داده میشود.
- به جز زمان سرویس اگر توپ روی تور یا بعد از عبور از آن در زمین حریف داخل مشبکهای تور گیر کند به جا داده میشود
- اگر زننده و گیرنده سرویس هر دو بهطور همزمان هنگام سرویس مرتکب خطا شوند به جا داده میشود.
- اگر زننده سرویس قبل از اینکه گیرنده سرویس آماده دریافت باشد اقدام به زدن سرویس نماید به جا داده میشود
- اگر در جریان بازی توپ خرد شود یا کله توپ از پرک آن جدا شود به جا داده میشود.
- اگر داور خط ورود توپ را ندیده باشد و داور نتواند تصمیم بگیرد به جا داده میشود.
در هر یک از موارد بالا که به جا داده شد، بازی بدون اضافه نمودن امتیاز ادامه مییابد و بازیکنی که زننده سرویس بود دوباره سرویس میزند. وقت استراحت بین گیمها ۲ دقیقه. در هر گیم در امتیاز 11 استراحت یک دقیقهای وجود دارد.
- بازیکن بدون اجازه داور حق ترک زمین را ندارد
- در حین انجام رالی مربی حق راهنمایی بازیکن خود را ندارد. در بدمینتون چیزی به نام تایم اوت وجود ندارد و فقط بازیکن میتواند با اجازه داور آب بخورد یا حوله بگیرد.
- تعداد داوران خط در بازیهای رسمی و بینالمللی 10 نفر هستند ولی میتوان با 4 داور خط بازی را برگزار کرد.
- در بدمینتون بازیکنان متخلف با کارتهای زرد و قرمز و مشکی جریمه میشوند.
- اگر بازیکنی رفتار غیر ورزشی انجام دهد با تذکر و کارت زرد همراه میشود و اگر بر آن کار اصرار ورزد با کارت قرمز جریمه میشود.
اگر چنانچه بازیکن بر یک رفتار زشت و غیر ورزشی اصرار ورزد و کارت قرمز بگیرد و مجدد آن کار را انجام دهد داور، سرداور مسابقه را مطلع میکند و سرداور با کارت مشکی آن بازیکن را اخراج میکند.
تعداد بازیکنان هر تیم در آموزشگاهها: در ابتدایی 5 نفر و در راهنمایی و متوسطه هر تیم 7 نفرند. در مسابقه بین دو تیم در ابتدایی دو بازی یکنفره و یک بازی دو نفره و دو بازی یکنفره در آخر و در راهنمایی و متوسطه دو بازی یکنفره و دو بازی دو نفره و یک بازی یکنفره در آخر انجام میشود.